หัวใจเป็นอวัยวะสำคัญที่ทำหน้าที่ในการสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงทั่วร่างกาย โดยมีหน้าที่หลักคือการส่งออกซิเจนและสารอาหารไปยังเซลล์ต่างๆ และนำของเสียกลับมาขจัดออกจากร่างกาย การทำงานที่สม่ำเสมอของหัวใจจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการดำรงชีวิต แต่เมื่อหัวใจเกิดปัญหาหรือโรคต่างๆ การทำงานของระบบทั้งหมดก็จะได้รับผลกระทบไปด้วย ดังนั้น การเข้าใจและรู้เท่าทันโรคเกี่ยวกับหัวใจจึงเป็นเรื่องสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม
1. โรคหลอดเลือดหัวใจ (Coronary Artery Disease)
โรคหลอดเลือดหัวใจ (Coronary Artery Disease หรือ CAD) เป็นหนึ่งในโรคเกี่ยวกับหัวใจที่พบบ่อยที่สุด สาเหตุเกิดจากการสะสมของคราบไขมันในผนังหลอดเลือด ซึ่งเป็นสาเหตุให้หลอดเลือดแคบลงและเลือดไม่สามารถไหลเวียนไปเลี้ยงหัวใจได้เพียงพอ อาการหลักที่พบได้แก่ เจ็บหน้าอก (Angina) เหนื่อยล้า และอาจเกิดอาการหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน (Heart Attack)
2. โรคหัวใจวาย (Heart Failure)
โรคหัวใจวาย (Heart Failure) เกิดจากความสามารถในการบีบตัวของหัวใจลดลง ทำให้เลือดไม่สามารถส่งไปเลี้ยงส่วนต่างๆ ของร่างกายได้อย่างเพียงพอ สาเหตุที่พบบ่อยคือ โรคหลอดเลือดหัวใจ ความดันโลหิตสูง และโรคเบาหวาน อาการที่พบได้แก่ หายใจลำบาก ขาบวม และเหนื่อยง่าย
3. โรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ (Arrhythmia)
โรคหัวใจเต้นผิดจังหวะ (Arrhythmia) เป็นภาวะที่หัวใจเต้นไม่เป็นจังหวะปกติ ซึ่งอาจเต้นช้าหรือเร็วเกินไป อาจเกิดจากปัญหาทางไฟฟ้าภายในหัวใจ อาการที่พบได้แก่ ใจสั่น หน้ามืด หรืออาจหมดสติไป การรักษาอาจใช้ยา หรืออุปกรณ์ไฟฟ้าชนิดพิเศษ
4. โรคกล้ามเนื้อหัวใจเสื่อม (Cardiomyopathy)
โรคกล้ามเนื้อหัวใจเสื่อม (Cardiomyopathy) คือการที่กล้ามเนื้อหัวใจอ่อนแอและไม่สามารถทำงานได้อย่างเต็มที่ อาจมีสาเหตุจากพันธุกรรม การติดเชื้อ หรือการใช้สารเสพติด อาการที่พบได้แก่ หายใจลำบาก บวมที่ขา และอาจเกิดภาวะหัวใจวายได้
5. โรคหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน (Acute Coronary Syndrome)
โรคหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน (Acute Coronary Syndrome หรือ ACS) เป็นกลุ่มของภาวะที่เกิดจากการขาดเลือดไปเลี้ยงหัวใจอย่างฉับพลัน ซึ่งอาจเป็นสาเหตุให้เกิดหัวใจขาดเลือดเฉียบพลันหรืออาการเจ็บหน้าอกเฉียบพลัน อาการที่พบบ่อยคือเจ็บหน้าอก เหนื่อยง่าย และเหงื่อออกมาก
6. โรคลิ้นหัวใจผิดปกติ (Valvular Heart Disease)
โรคลิ้นหัวใจผิดปกติ (Valvular Heart Disease) เป็นภาวะที่ลิ้นหัวใจไม่สามารถเปิดหรือปิดได้อย่างถูกต้อง ทำให้เลือดไหลเวียนไม่เป็นปกติ อาจเกิดจากการติดเชื้อ การสึกหรอ หรือโรคทางพันธุกรรม อาการที่พบได้แก่ เหนื่อยง่าย หายใจลำบาก และอาจมีเสียงฟู่ที่หัวใจ
7. โรคหัวใจตั้งแต่กำเนิด (Congenital Heart Disease)
โรคหัวใจตั้งแต่กำเนิด (Congenital Heart Disease) เป็นภาวะที่เกิดขึ้นตั้งแต่กำเนิด มีหลายรูปแบบ เช่น หลอดเลือดหัวใจอุดตัน ลิ้นหัวใจผิดปกติ หรือมีรูรั่วที่ผนังหัวใจ อาการขึ้นอยู่กับประเภทของโรค อาจมีอาการเหนื่อยง่าย เขียว หรือเจริญเติบโตช้า
8. โรคเยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ (Pericarditis)
โรคเยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ (Pericarditis) คือการอักเสบของเยื่อหุ้มหัวใจ ซึ่งอาจเกิดจากการติดเชื้อ โรคแพ้ภูมิตัวเอง หรือการบาดเจ็บ อาการที่พบบ่อยคือเจ็บหน้าอก หายใจลำบาก และอาการเหนื่อยล้า
9. โรคกล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ (Myocarditis)
โรคกล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ (Myocarditis) คือการอักเสบของกล้ามเนื้อหัวใจ ซึ่งอาจเกิดจากการติดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย หรือโรคภูมิคุ้มกัน อาการที่พบบ่อยคือเจ็บหน้าอก หายใจลำบาก และอาการหัวใจเต้นผิดจังหวะ
10. โรคหัวใจรูห์มาตก (Rheumatic Heart Disease)
โรคหัวใจรูห์มาติก (Rheumatic Heart Disease) เกิดจากการติดเชื้อสเตรปโตคอกคัส ทำให้เกิดการอักเสบและทำลายลิ้นหัวใจ อาการที่พบบ่อยคือไข้ เจ็บคอ และอาการเหนื่อยล้า การรักษาอาจใช้ยาปฏิชีวนะและยาแก้อักเสบ
การป้องกันโรคเกี่ยวกับหัวใจ
เพื่อป้องกันโรคเกี่ยวกับหัวใจ ควรหลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ รักษาน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ นอกจากนี้ ควรตรวจสุขภาพประจำปีเพื่อตรวจหาโรคเกี่ยวกับหัวใจในระยะเริ่มต้น
สรุป
โรคเกี่ยวกับหัวใจเป็นปัญหาสุขภาพที่สำคัญและสามารถส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิต การรักษาและป้องกันโรคเกี่ยวกับหัวใจจึงเป็นสิ่งที่จำเป็นอย่างยิ่ง การดูแลรักษาสุขภาพหัวใจให้แข็งแรงด้วยการรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ การออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ และการตรวจสุขภาพประจำปี จะช่วยลดความเสี่ยงในการเกิดโรคเกี่ยวกับหัวใจได้อย่างมีประสิทธิภาพ
